Kinh Tăng Chi Bộ - Anguttara Nikaya
Giảng Sư: TT Pháp Đăng
Chương X - Mười Pháp
VII. Phẩm Song Ðôi
(I) (61) Vô Minh (TT Giác Đẳng hiệu đính)
1. - Này các Tỷ-kheo, khởi điểm đầu tiên của vô minh không thể nêu rõ để có thể nói: "Trước điểm này, vô minh không có, rồi sau mới có." Như vậy, này các Tỷ-kheo, lời này được nói đến. Tuy vậy, sự việc này được nêu rõ: "Do duyên này, vô minh (có mặt)". Này các Tỷ-kheo, Ta nói rằng vô minh có chất liệu xúc tác , không phải không có chất liệu xúc tác. Và cái gì là chất liệu xúc tác cho vô minh? Năm triền cái, cần phải trả lời như vậy. Này các Tỷ-kheo, Ta nói rằng năm triền cái có chất liệu xúc tác,
Và cái gì là chất liệu xúc tác cho năm triền cái? Ba ác hành, cần phải trả lời như vậy. Này các Tỷ-kheo, Ta nói rằng ba ác hành có chất liệu xúc tác, không phải không có chất liệu xúc tác. Và cái gì là chất liệu xúc tác cho ba ác hành? Các căn không chế ngự, cần phải trả lời như vậy. Này các Tỷ-kheo, Ta nói rằng, các căn không chế ngự có chất liệu xúc tác, không phải không có chất liệu xúc tác. Và cái gì là chất liệu xúc tác cho các căn không chế ngự? Không chánh niệm tỉnh giác, cần phải trả lời như vậy. Này các Tỷ-kheo, Ta nói rằng không chánh niệm tỉnh giác có chất liệu xúc tác, không phải không có chất liệu xúc tác. Và cái gì là chất liệu xúc tác cho không chánh niệm tỉnh giác? Phi như lý tác ý, cần phải trả lời như vậy. Này các Tỷ-kheo, Ta nói rằng phi như lý tác ý có chất liệu xúc tác, không phải không có chất liệu xúc tác. Và cái gì là chất liệu xúc tác cho phi như lý tác ý?
Không có lòng tin, cần phải trả lời như vậy. Này các Tỷ-kheo, Ta nói rằng không có lòng tin có chất liệu xúc tác, không phải không có chất liệu xúc tác. Và cái gì là chất liệu xúc tác cho không có lòng tin? Không nghe diệu pháp, cần phải trả lời như vậy. Này các Tỷ-kheo, Ta nói rằng, không nghe diệu pháp có chất liệu xúc tác, không phải không có chất liệu xúc tác. Và cái gì là chất liệu xúc tác cho không nghe diệu pháp? Không giao thiệp với bậc Chân nhân, cần phải trả lời như vậy.
Và cái gì là chất liệu xúc tác cho năm triền cái? Ba ác hành, cần phải trả lời như vậy. Này các Tỷ-kheo, Ta nói rằng ba ác hành có chất liệu xúc tác, không phải không có chất liệu xúc tác. Và cái gì là chất liệu xúc tác cho ba ác hành? Các căn không chế ngự, cần phải trả lời như vậy. Này các Tỷ-kheo, Ta nói rằng, các căn không chế ngự có chất liệu xúc tác, không phải không có chất liệu xúc tác. Và cái gì là chất liệu xúc tác cho các căn không chế ngự? Không chánh niệm tỉnh giác, cần phải trả lời như vậy. Này các Tỷ-kheo, Ta nói rằng không chánh niệm tỉnh giác có chất liệu xúc tác, không phải không có chất liệu xúc tác. Và cái gì là chất liệu xúc tác cho không chánh niệm tỉnh giác? Phi như lý tác ý, cần phải trả lời như vậy. Này các Tỷ-kheo, Ta nói rằng phi như lý tác ý có chất liệu xúc tác, không phải không có chất liệu xúc tác. Và cái gì là chất liệu xúc tác cho phi như lý tác ý?
Không có lòng tin, cần phải trả lời như vậy. Này các Tỷ-kheo, Ta nói rằng không có lòng tin có chất liệu xúc tác, không phải không có chất liệu xúc tác. Và cái gì là chất liệu xúc tác cho không có lòng tin? Không nghe diệu pháp, cần phải trả lời như vậy. Này các Tỷ-kheo, Ta nói rằng, không nghe diệu pháp có chất liệu xúc tác, không phải không có chất liệu xúc tác. Và cái gì là chất liệu xúc tác cho không nghe diệu pháp? Không giao thiệp với bậc Chân nhân, cần phải trả lời như vậy.
2. Như vậy, này các Tỷ-kheo, hoàn toàn không giao thiệp với bậc Chân nhân khiến hoàn toàn không có nghe diệu pháp; hoàn toàn không có nghe diệu pháp khiến hoàn toàn không có lòng tin; hoàn toàn không có lòng tin khiến hoàn toàn phi như lý tác ý; hoàn toàn phi như lý tác ý khiến hoàn toàn không chánh niệm tỉnh giác; hoàn toàn không chánh niệm tỉnh giác khiến hoàn toàn không chế ngự các căn ; hoàn toàn không chế ngự các căn khiến đầy ắp ba bất thiện hành; đầy ắp ba bất thiện hành đầy ắp năm triền cái; đầy ắp năm triền khiến viên mãn vô minh hiện hữu toàn diện.
Như vậy, đây là chất liệu xúc tác cho vô minh này, và như vậy là tập khởi toàn diện.
Như vậy, đây là chất liệu xúc tác cho vô minh này, và như vậy là tập khởi toàn diện.
3. Ví như, này các Tỷ-kheo, trên một ngọn núi có mưa rơi nặng hột, nước mưa ấy chảy xuống theo sườn dốc; làm đầy các hang núi, các kẽ núi, các thung lũng; sau khi làm đầy các hang núi, các kẽ núi, các thung lụng, chúng làm đầy các hồ nhỏ. Sau khi làm đầy các hồ nhỏ, chúng làm đầy các hồ lớn; sau khi làm đầy các hồ lớn, chúng làm đầy các sông nhỏ; sau khi làm đầy các sông nhỏ, chúng làm đầy các sông lớn; sau khi làm đầy các sông lớn, chúng làm đầy biển cả. Như vậy là chất liệu xúc tác của biển lớn, của đại dương và như vậy là viên mãn. Cũng vậy, này các Tỷ-kheo, không giao thiệp với các bậc Chân nhân được viên mãn, thời làm viên mãn không có nghe diệu pháp; không có nghe diệu pháp được viên mãn, thời làm viên mãn không có lòng tin; không có lòng tin được viên mãn, thời làm viên mãn phi như lý tác ý; phi như lý tác ý được viên mãn, thời làm viên mãn không chánh niệm tỉnh giác; không chánh niệm tỉnh giác được viên mãn, thời làm viên mãn các căn không chế ngự; các căn không chế ngự được viên mãn, thời làm viên mãn ba ác hành; ba ác hành được viên mãn, thời làm viên mãn năm triền cái, năm triền cái được viên mãn, thời viên mãn vô minh.
Như vậy, đây là chất liệu xúc tác cho vô minh này, và như vậy là tập khởi toàn diện.
4. Và này các Tỷ-kheo, Ta nói minh giải thoát có chất liệu xúc tác, không phải không có chất liệu xúc tác. Và cái gì là chất liệu xúc tác cho minh giải thoát? Bảy giác chi, cần phải trả lời như vậy. Này các Tỷ-kheo, Ta nói rằng Bảy giác chi có chất liệu xúc tác, không phải không có chất liệu xúc tác. Và cái gì là chất liệu xúc tác cho Bảy giác chi? Bốn niệm xứ, cần phải trả lời như vậy. Này các Tỷ-kheo, Ta nói rằng Bốn niệm xứ có chất liệu xúc tác, không phải không có chất liệu xúc tác.
Cái gì là chất liệu xúc tác cho Bốn niệm xứ ? Ba thiện hành, cần phải trả lời như vậy. Này các Tỷ kheo, Ta nói như rằng ba thiện hành có chất liệu xúc tác, không phải không có chất liệu xúc tác. Cái gì là chất liệu xúc tác cho ba thiện hành? Các căn được chế ngự, cần phải trả lời như vậy. Này các Tỷ-kheo, Ta nói rằng các căn được chế ngự có chất liệu xúc tác, không phải không có chất liệu xúc tác.
Cái gì là chất liệu xúc tác cho các căn được chế ngự? Chánh niệm tỉnh giác, cần phải trả lời như vậy. Này các Tỷ-kheo, chánh niệm tỉnh giác có chất liệu xúc tác, không phải không có chất liệu xúc tác. Cái gì là chất liệu xúc tác cho chánh niệm tỉnh giác? Như lý tác ý, cần phải trả lời như vậy. Này các Tỷ-kheo, Ta nói rằng, như lý tác ý có chất liệu xúc tác, không phải không có chất liệu xúc tác. Cái gì là chất liệu xúc tác cho như ý tác ý? Lòng tin, cần phải trả lời như vậy. Này các Tỷ-kheo, Ta nói lòng tin có thức ăn, không phải không có chất liệu xúc tác. Cái gì là chất liệu xúc tác cho lòng tin? Nghe diệu pháp, cần phải trả lời như vậy. Này các Tỷ-kheo, Ta nói rằng nghe diệu pháp có chất liệu xúc tác, không phải không có chất liệu xúc tác. Cái gì là chất liệu xúc tác cho nghe diệu pháp? Giao thiệp với bậc Chân nhân, cần phải trả lời như vậy.
Cái gì là chất liệu xúc tác cho Bốn niệm xứ ? Ba thiện hành, cần phải trả lời như vậy. Này các Tỷ kheo, Ta nói như rằng ba thiện hành có chất liệu xúc tác, không phải không có chất liệu xúc tác. Cái gì là chất liệu xúc tác cho ba thiện hành? Các căn được chế ngự, cần phải trả lời như vậy. Này các Tỷ-kheo, Ta nói rằng các căn được chế ngự có chất liệu xúc tác, không phải không có chất liệu xúc tác.
Cái gì là chất liệu xúc tác cho các căn được chế ngự? Chánh niệm tỉnh giác, cần phải trả lời như vậy. Này các Tỷ-kheo, chánh niệm tỉnh giác có chất liệu xúc tác, không phải không có chất liệu xúc tác. Cái gì là chất liệu xúc tác cho chánh niệm tỉnh giác? Như lý tác ý, cần phải trả lời như vậy. Này các Tỷ-kheo, Ta nói rằng, như lý tác ý có chất liệu xúc tác, không phải không có chất liệu xúc tác. Cái gì là chất liệu xúc tác cho như ý tác ý? Lòng tin, cần phải trả lời như vậy. Này các Tỷ-kheo, Ta nói lòng tin có thức ăn, không phải không có chất liệu xúc tác. Cái gì là chất liệu xúc tác cho lòng tin? Nghe diệu pháp, cần phải trả lời như vậy. Này các Tỷ-kheo, Ta nói rằng nghe diệu pháp có chất liệu xúc tác, không phải không có chất liệu xúc tác. Cái gì là chất liệu xúc tác cho nghe diệu pháp? Giao thiệp với bậc Chân nhân, cần phải trả lời như vậy.
5. Như vậy, này các Tỷ-kheo, giao thiệp với bậc Chân nhân được viên mãn thời làm viên mãn nghe diệu pháp; nghe diệu pháp được viên mãn thời làm viên mãn lòng tin; lòng tin được viên mãn, thời làm viên mãn như lý tác ý; như lý tác ý được viên mãn, thời làm viên mãn chánh niệm tỉnh giác; chánh niệm tỉnh giác được viên mãn, thời làm viên mãn các căn được chế ngự; các căn được chế ngự được viên mãn, thời làm viên mãn ba thiện hành; ba thiện hành được viên mãn, thời làm viên mãn Bốn niệm xứ; Bốn niệm xứ được viên mãn, thời làm viên mãn Bảy giác chi; Bảy giác chi được viên mãn, thời làm viên mãn minh giải thoát.
Như vậy, đây là chất liệu xúc tác của minh giải thoát, và như vậy là sự viên mãn.
6. Ví như, này các Tỷ-kheo, trên một ngọn núi có mưa rơi nặng hột, nước mưa chảy xuống theo sườn dốc, làm đầy các hang núi, các kẽ núi, các thung lũng; sau khi làm đầy đầy các hang núi, các kẽ núi, các thung lũng, chúng làm đầy các hồ nhỏ. Sau khi làm đầy các hồ nhỏ, chúng làm đầy các hồ lớn. Sau khi làm đầy các hồ lớn, chúng làm đầy các sông nhỏ. Sau khi làm đầy các sông nhỏ, chúng làm đầy các sông lớn. Sau khi làm đầy các sông lớn, chúng làm đầy biển cả. Như vậy, là chất liệu xúc tác của biển lớn, của đại dương, và như vậy là sự viên mãn.
Cũng vậy, này các Tỷ-kheo, giao thiệp với bậc Chân nhân được viên mãn, thời làm viên mãn nghe diệu pháp; nghe diệu pháp được viên mãn, thời làm viên mãn lòng tin; lòng tin được viên mãn thời làm viên mãn như lý tác ý; như lý tác ý được viên mãn, thời làm viên mãn chánh niệm tỉnh giác; chánh niệm tỉnh giác được viên mãn, thời làm viên mãn các căn được chế ngự; các căn chế ngự được viên mãn, thời làm viên mãn ba thiện hành; ba thiện hành được viên mãn, thời làm viên mãn Bốn niệm xứ; Bốn niệm xứ được viên mãn, thời làm viên mãn Bảy giác chi; Bảy giác chi được viên mãn, thời làm viên mãn minh giải thoát.
Như vậy là chất liệu xúc tác của minh giải thoát, và như vậy là viên mãn.
Cũng vậy, này các Tỷ-kheo, giao thiệp với bậc Chân nhân được viên mãn, thời làm viên mãn nghe diệu pháp; nghe diệu pháp được viên mãn, thời làm viên mãn lòng tin; lòng tin được viên mãn thời làm viên mãn như lý tác ý; như lý tác ý được viên mãn, thời làm viên mãn chánh niệm tỉnh giác; chánh niệm tỉnh giác được viên mãn, thời làm viên mãn các căn được chế ngự; các căn chế ngự được viên mãn, thời làm viên mãn ba thiện hành; ba thiện hành được viên mãn, thời làm viên mãn Bốn niệm xứ; Bốn niệm xứ được viên mãn, thời làm viên mãn Bảy giác chi; Bảy giác chi được viên mãn, thời làm viên mãn minh giải thoát.
Như vậy là chất liệu xúc tác của minh giải thoát, và như vậy là viên mãn.
II Thảo Luận: TT Giác Đẳng điều hợp
Thảo luận 2. Vô minh – avijjà được định nghĩa theo Phật học là gì? - TT Tuệ Siêu
Thảo luận 3. Vô minh theo A tỳ đàm trên phương diện chi pháp là thuộc tánh si. Nhưng nói rằng kể cả những nghiệp lành “cũng nằm trong vòng cương toả của vô minh” vậy phải chăng ở phương diện nào đó thuật ngữ vô minh rộng hơn thuật ngữ si? - TT Tuệ Siêu
Thảo luận 4: nếu không có môn A Tỳ Đàm thì chúng ta có thể hiểu rõ khái niệm về vô minh?) - TT Tuệ Siêu
Thảo luận 5. TT Giác Đẳng chia sẻ thêm bài học
III Trắc Nghiệm
No comments:
Post a Comment