Trường Bộ Kinh - Dìgha Nikàya
Giảng Sư: TT Giác Đẳng
GIÁO TRÌNH TRƯỜNG BỘ KINH HƯỚNG DẪN BÀI HỌC NGÀY 13/8/2019
34. Kinh Thập Thượng (Dasuttara sutta) 5.8
NĂM PHÁP CẦN ĐƯỢC SANH KHỞI
Pañca dhammā bahukārā, pañca dhammā bhāvetabbā, pañca dhammā pariññeyyā, pañca dhammā pahātabbā, pañca dhammā hānabhāgiyā, pañca dhammā visesabhāgiyā, pañca dhammā duppaṭivijjhā, pañca dhammā uppādetabbā, pañca dhammā abhiññeyyā, pañca dhammā sacchikātabbā.
Có năm pháp có nhiều tác dụng, có năm pháp cần phải tu tập, có năm pháp cần phải biến tri, có năm pháp cần phải đoạn trừ, có năm pháp chịu phần tai hại, có năm pháp đưa đến thù thắng, có năm pháp rất khó thể nhập, có năm pháp cần được sanh khởi, có năm pháp cần được thắng tri, có năm pháp cần được tác chứng.
katame pañca dhammā uppādetabbā? pañca ñāṇiko sammāsamādhi — ‘ayaṁ samādhi paccuppannasukho ceva āyatiñca sukhavipāko’ti paccattaṁyeva ñāṇaṁ uppajjati. ‘ayaṁ samādhi ariyo nirāmiso’ti paccattaññeva ñāṇaṁ uppajjati. ‘ayaṁ samādhi akāpurisasevito’ti paccattaṁyeva ñāṇaṁ uppajjati. ‘ayaṁ samādhi santo paṇīto paṭippassaddhaladdho ekodibhāvādhigato, na sasaṅkhāraniggayhavāritagato’ti {na ca sasaṅkhāraniggayha vāritavatoti (sī. syā. kaṁ. pī.), na sasaṅkhāraniggayhavārivāvato (ka.), na sasaṅkhāraniggayhavāriyādhigato (?)} paccattaṁyeva ñāṇaṁ uppajjati. ‘so kho panāhaṁ imaṁ samādhiṁ satova samāpajjāmi sato vuṭṭhahāmī’ti paccattaṁyeva ñāṇaṁ uppajjati. ime pañca dhammā uppādetabbā.
viii) Thế nào là năm pháp cần được sanh khởi? Năm chánh định trí: "Ðây là định đưa đến hiện tại lạc và lạc quả tương lai", tự mình khởi trí như vậy. "Ðịnh này thuộc bậc Thánh, xuất thế", tự mình khởi trí như vậy. "Ðịnh này thuộc hàng hiền thiện thực hành", tự mình khởi trí như vậy. "Ðịnh này là thanh lương, thù thắng, hướng đến an tịnh, quy về nhất tâm, không cần nhắc bảo, không bị chống đối, không bị thất bại", tự mình khởi trí như vậy. "Tôi với chánh niệm nhập định này, và với chánh niệm xuất định này", tự mình khởi trí như vậy. Ðó là năm pháp cần được sanh khởi.
Chú thích sau đây trích từ KHO TÀNG PHÁP HỌC, pháp sư Giác Giới biên soạn:
[267] Năm pháp cần được sanh khởi (Uppādetabbā dhammā):
Tức là năm chánh định trí (Pañcañāṇiko sammāsamādhi), loại chánh định được thấu triệt bởi năm phản khán trí (Paccavekkhaṇañāṇa):
1. Tự sanh trí, biết "Đây là Định hiện tại lạc, tương lai quả lạc" (Ayaṃ samādhi paccuppannasukho c' eva āyatiñca sukhavipāko' ti paccattaṃyeva ñā-naṃ uppajjati).
2. Tự sanh trí, biết "Đây là Định cao thượng ly vật chất" (Ayaṃ samādhi ariyo nirāmiso' ti paccat-taṃyeva...).
3. Tự sanh trí, biết "Đây là Định chỉ do bậc kỳ nhân thực nghiệm" (Ayaṃ samādhi akāpurisasevito' ti paccattaṃyeva...)
4. Tự sanh trí, biết "Đây là Định thanh tịnh, tinh lương, tĩnh lặng, đạt đến nhất tâm, không hữu trợ, không bị chống đối, không bị thất bại" (Ayaṃ samādhi santo paṇīto paṭippassaddhaladdho ekodi-bhāvādhigato na ca sasaṅkhāraniggayhavāritavato' ti paccattaṃyeva...)
5. Tự sanh trí, biết "Ta đang chánh niệm nhập định này, đang chánh niệm xuất định này" (So' haṃ imaṃ samādhiṃ sato va samāpajjāmi sato vuṭṭhahāmī' ti paccattaṃyeva ñāṇaṃ uppajjati).
D. III.278
ÌI Thảo Luận: TT Giác Đẳng điều hànhThảo luận 2. Một người miên man trong ý tưởng nào đó (như Phạm Ngũ Lão ngồi đan sọt mà lo việc nước) thì trạng thái đó khác với định thế nào? Có nhiều người cũng lý luận nhập định như “một giấc ngủ sâu”, hiểu như vậy sai chỗ nào? - TT Tuệ Siêu
Thảo luận 3. Một người học điều gì, làm điều gì mà không có năng nhìn lại quán xét những gì mình đã làm, đã học thì thường có vấn đề gì? - TT Tuệ Quyền
Thảo luận 4: Tại sao cũng sống, cũng làm, cũng học mà có người nhận được những tinh tuý, tinh hoa trong lúc những người khác thì không? - ĐĐ Nguyên Thông
Thảo luận 5. Phật pháp dạy về “trạch pháp giác chi” hay yếu tố biết phân biệt chọn lọc. Nhiều người quan niệm là khi một người tu cao thì tâm không còn phân biệt. Vậy thì có nên hay không nên có sự phân biệt? - ĐĐ Pháp Tín
Thảo luận 6: Với người không tu thiền thì khả năng tập trung có lợi ích gì và làm thế nào để trau dồi khả năng tập trung? - ĐĐ Nguyên Thông
Thảo luận 7. TT Giác Đẳng đúc kết phần thảo luận
III Trắc Nghiệm
No comments:
Post a Comment