Trung Bộ Kinh - Majjhima Nikaya
Giảng sư: TT Giác Đẳng và TT Tuệ Quyền
GIÁO TRÌNH TRUNG BỘ KINH HƯỚNG DẪN BÀI HỌC NGÀY 3/2/2020
(Brahmanimantanika sutta)
560. Tại sao gọi Kinh Phạm
Thiên Mời Thỉnh?
Tên bài kinh được đặt theo theo một chi tiết trong câu
chuyện khi Phạm thiên Baka mời thỉnh Đức Phật bước vào cảnh giới vĩnh hằng của
mình:
Hãy đến, Tôn giả, thiện lai Tôn giả, đã lâu, nay Tôn giả mới
có dịp đến đây. Này Tôn giả, cái này là toàn diện, cái này là thường hằng, cái
này là thường tại, cái này là toàn diện, cái này không bị biến hoại, cái này
không sanh, không già, không chết, không diệt, không khởi, ngoài cái này không
có một giải thoát nào khác hơn.
561. Đại ý Kinh Phạm Thiên Mời Thỉnh là gì?
562. Phạm thiên
Baka và ma vương là chúng sanh thế nào?
Phạm thiên là chúng
sanh hoá sanh do năng lực thiền định với thân sắc tế nhị nên thọ mạng rất dài.
Ma vương là chúng sanh đại uy hoá sanh do phúc nghiệp thù thắng thường có tham
vọng chi phối muôn loài bằng năng lực của mình.
Cảm thắng Phạm
thiên Baka được ghi nhận là một trong tám thể hiện uy lực của Đức Thế Tôn
Gotama.
Bà la môn giáo
xem Phạm thiên là thượng đế vì bắt nguồn từ sự ngộ nhận của những đạo sĩ chứng
thiền nhớ được kiếp trước như được ghi trong Kinh Phạm Võng (Brahmajàlasutta),
Trường Bộ.
563. Phạm thiên Baka chấp thủ tà kiến
gì?
Do thọ mạng dài lâu
và cuộc sống tế nhị Phạm thiên nghĩ mỉnh là đang sống ở cõi vĩnh hằng:
"Cái này là thường,
cái này là thường hằng, cái này là thường tại, cái này là toàn diện, cái này không
bị biến hoại, cái này không sanh, không già, không chết, không diệt, không khởi,
ngoài cái này, không có một giải thoát nào khác hơn"
Ma vương cũng
nhân đó tôn xưng Phạm thiên Baka với lời lẽ đầy sai lạc:
Phạm thiên này là Ðại
Phạm thiên, Toàn năng, Tối thắng, Biến nhãn, Thượng đế, Sáng tạo chủ, Hóa sanh
chủ, Ðại tôn, Chúa tể mọi định mạng, đấng Tự tại, Tổ phụ các chúng sanh đã và sẽ
sanh.
564. Đức Phật đã
nói gì về tà kiến của Phạm thiên Baka?
Trước hết Phật dạy
rõ:
"-- Thật sự nầy
Phạm thiên Baka, ông bị chìm đắm trong vô minh, thật sự Phạm thiên Baka bị chìm
đắm trong vô minh, khi cái vô thường lại nói là thường, cái không thường hằng lại
nói là thường hằng, cái không thường tại lại nói là thường tại, cái không toàn
diện lại nói là toàn diện, cái bị biến hoại lại nói là không biến hoại, và tại
chỗ có sanh, có già, có chết, có diệt, có khởi, lại nói không sanh, không già,
không chết, không diệt, không khởi; có một giải thoát khác hơn lại nói là không
có một giải thoát nào khác hơn."
Đức Phật cũng nói
thêm là Ngài biết tất cả những gì thuộc về cảnh giới của vị ấy:
"-- Này Phạm
thiên, Ta biết việc này. Nếu Ta y trước địa đại... thủy đại... hỏa đại... phong
đại... chúng sanh... chư Thiên... Sanh chủ... Nếu Ta y trước Phạm thiên, Ta sẽ
gần Ông, trú tại lãnh địa của Ông, làm theo ý Ông muốn, bị đứng ra ngoài lề. Lại
nữa, này Phạm thiên, Ta biết sanh thú (gati) của Ông và Ta biết sự quang vinh của
Ông. Phạm thiên Baka có thần lực như vậy; Phạm thiên Baka có quyền lực như vậy;
Phạm thiên Baka có uy lực như vậy.
"-- Này Tỷ-kheo,
như Ông biết sanh thú, Ông biết sự quang vinh của ta: "Phạm thiên Baka có
thần lực như vậy; Phạm thiên Baka có quyền lực như vậy; Phạm thiên Baka có uy lực
như vậy".
"- Như nhật
nguyệt lưu chuyển,
Sáng chói khắp mười
phương,
Như vậy mười Thiên
giới,
Dưới uy lực của Ông.
Ông biết chỗ cao thấp,
Có dục và không dục,
Hữu này và hữu kia,
Chỗ đến, đi hữu
tình.
Như vậy, này Phạm
thiên, Ta biết chỗ sanh thú và sự quang vinh của Ông: "Phạm thiên Baka có
thần lực như vậy; Phạm thiên Baka có quyền lực như vậy; Phạm thiên Baka có uy lực
như vậy".
Rồi Đức Phật khẳng
định có những cảnh giới cao hơn cảnh giới của Phạm thiên Baka mà Phật biết
trong khi phạm thiên Baka không biết:
Này Phạm thiên, có
ba loại chư Thiên mà Ông không biết, không thấy, nhưng Ta biết, Ta thấy. Này Phạm
thiên, có loại chư Thiên tên là Abhassara (Quang âm thiên), từ chư Thiên này,
Ông mạng chung, và sanh ở nơi đây. Nhưng vì Ông an trú ở đấy quá lâu, nên Ông
không nhớ được. Do đó, Ông không biết, không thấy, còn Ta biết, Ta thấy. Như vậy,
này Phạm Thiên, Ta còn không chịu ngang hàng Ông về thượng trí huống nữa là thấp
hơn. Do vậy, Ta thù thắng hơn Ông.
Này Phạm thiên, lại
có một loại chư Thiên tên là Subhakinna (Biến tịnh thiên)... lại có một loại
chư Thiên tên là Vehapphala (Quảng quả thiên) mà Ông không biết, không thấy,
nhưng Ta biết, Ta thấy. Như vậy, này Phạm thiên, Ta còn không chịu ngang hàng
Ông về thượng trí, huống nữa là thấp hơn. Do vậy. Ta thù thắng hơn Ông.
Đức Phật giải
thích rõ lý do Ngài thù thắng hơn Phạm thiên vì không có ngã chấp đối với mọi
hiện tượng vật chất (như trong kinh Căn Bản Pháp Môn):
Này Phạm thiên, Ta
biết địa đại từ địa đại, cho đến giới vức địa đại, Ta không lãnh thọ địa tánh;
do biết địa đại, Ta không nghĩ: "Ta là địa đại. Ta ở trong địa đại, Ta từ
địa đại, địa đại là của Ta, và Ta không tôn trọng địa đại". Như vậy, này
Phạm thiên, về thượng trí Ta hơn ông thì sao gọi là thấp hơn. Do vậy, Ta thù thắng
hơn Ông.
Này Phạm thiên, Ta
biết thủy đại... Này Phạm thiên, Ta biết hỏa đại... Này Phạm thiên, Ta biết
phong đại... Này Phạm thiên, Ta biết chúng sanh... Này Phạm thiên, Ta biết chư
Thiên... Này Phạm thiên, Ta biết Sanh chủ... Này Phạm thiên, Ta biết Phạm
thiên... Này Phạm thiên, Ta biết Abhassara (Quang âm thiên)... Này Phạm thiên,
Ta biết Subhakinna (Biến tịnh thiên)... Này Phạm thiên, Ta biết Vahapphala (Quảng
quả thiên)... Này Phạm thiên, Ta biết Abhibhu (Thắng giải)... Này Phạm thiên,
Ta biết tất cả (Sabba) từ tất cả, cho đến giới vức tất cả, Ta không lãnh thọ nhứt
thiết tánh, Ta không nghĩ: "Ta là tất cả, Ta ở trong tất cả, Ta từ tất cả,
tất cả là của Ta, và Ta không tôn trọng tất cả". Như vậy, này Phạm thiên,
Ta còn không chịu ngang hàng Ông về thượng trí, huống nữa là thấp hơn. Do vậy,
Ta thù thắng hơn Ông.
Phạm thiên phản bác sự từ bỏ chấp hữu vì nếu
không có gì thì còn gì để có. Một cách cụ thể là nếu biến hoá thiên hình vạn trạng
thì sự chấp hữu phải vạn trạng thiên hình:
"-- Này Tôn giả, đối với tất cả, nếu Tôn
giả không lãnh thọ nhất thiết tánh, thì đối với Tôn giả, trở thành trống không,
trống rỗng, Thức là phi sở kiến, không biên tế, chói sáng tất cả, nếu không thể
lãnh thọ địa đại ngang qua địa tánh, không thể lãnh thọ thủy đại ngang qua thủy
tánh, không thể lãnh thọ hỏa đại ngang qua hỏa tánh, không thể lãnh thọ phong đại
ngang qua phong tánh, không thể lãnh thọ chúng sanh ngang qua chúng sanh tánh,
không thể lãnh thọ chư Thiên ngang qua chư Thiên tánh, không thể lãnh thọ Sanh
chủ ngang qua Sanh chủ tánh, không thể lãnh thọ Phạm thiên ngang qua Phạm thiên
tánh, không thể lãnh thọ Quang âm thiên ngang qua Quang âm thiên tánh, không thể
lãnh thọ Biến tịnh thiên ngang qua Biến tịnh thiên tánh, không thể lãnh thọ Quảng
quả thiên ngang qua Quảng quả thiên tánh, không thể lãnh thọ Abhibhu (Thắng giả)
ngang qua Abhibhu tánh, không thể lãnh thọ nhứt thiết ngang qua nhứt thiết
tánh. Này Tôn giả, nay ta sẽ biến mất trước mặt Tôn giả.
Đức Phật trả lời bằng đề nghị Phạm thiên tự
biến mất, một điều một chúng sanh chấp hữu không làm được (...). Rồi Đức Thiên
Nhân Sư hiển hoá thần lực siêu nhiên bằng cách thể nhập vào không tướng khiến
quần tiên không tìm được dấu tích như vẫn nghe được pháp âm vi diệu.
566. Đức Phật nói
gì với Ma Vương?
Ma vương chỉ có
thể dẫn đạo sai lạc người không biêt Ma vương là ai, chúng sanh của bóng tối vô
minh. Đức Phật trái lại biết rất rõ:
"-- Này Ác ma,
Ta biết Ngươi! Ngươi chớ có nghĩ rằng: "Vị ấy không biết ta". Này Ác
ma, Ngươi là Ác ma! Ngươi là Ác ma! Này Ác ma, Ngươi nói như vậy không phải vì
lòng thương tưởng đối với Ta. Này Ác ma, Ngươi nói như vậy vì không có lòng
thương tưởng đối với Ta. Này Ác ma, Ngươi nghĩ như sau: "Những ai được
Sa-môn Gotama thuyết pháp, những người ấy sẽ thoát ra ngoài tầm tay ảnh hưởng của
ta". Này Ác ma, những Sa-môn, Bà-la-môn ấy không phải Chánh Ðẳng Giác,
nhưng tự xưng là: "Chúng ta là Chánh Ðẳng Giác". Này Ác ma, Ta là
Chánh Ðẳng Giác và Ta tự xưng Ta là Chánh Ðẳng Giác. Này Ác ma, Như Lai có thuyết
pháp cho đệ tử, Như Lai cũng vẫn là Như Lai. Này Ác ma, Như Lai không thuyết
pháp cho các đệ tử, Như Lai cũng vẫn là Như Lai. Này Ác ma, Như Lai có hướng dẫn
cho các đệ tử, Như Lai cũng vẫn là Như Lai. Này Ác ma, Như Lai không hướng dẫn
cho các đệ tử, Như Lai cũng vẫn là Như Lai. Vì sao vậy? Này Ác ma, đối với Như
Lai, các lậu hoặc tương ưng với phiền não, đưa đến tái sanh, gây nên phiền lụy,
đem đến quả khổ dị thục; đưa đến sanh, già, chết trong tương lai; các lậu hoặc ấy
đã được diệt trừ, được cắt đứt tận gốc, được làm như thân cây Tala, khiến không
thể tái sanh, không thể sanh khởi trong tương lai. Này Ác ma, ví như cây tala,
dầu thân cây này bị chặt dứt, khiến không thể lớn lên được; cũng vậy, này Ác
ma, đối với Như Lai, các lậu hoặc tương ứng với phiền não, đưa đến tái sanh,
gây nên phiền lụy, đem đến quả khổ dị thục, đưa đến sanh, già, chết trong tương
lai; các lậu hoặc ấy đã được diệt trừ, được cắt đứt tận gốc, được làm như thân
cây tala, khiến không thể tái sanh, không thể sanh khởi trong tương lai".
II Thảo Luận: TT Giác Đẳng điều hành
III Trắc Nghiệm
No comments:
Post a Comment