Trung Bộ Kinh - Majjhima Nikaya
Giảng sư: ĐĐ Pháp Tín
GIÁO TRÌNH TRUNG BỘ KINH HƯỚNG DẪN BÀI HỌC NGÀY 28/2/2020
64. Dai kinh Mālunkya (Mahāmālukyasutta)
759. Tại sao gọi là Đai kinh Mālunkya ?
Tên bài kinh lấy từ tên tỳ kheo Malunkya đã đề cập trong
bài kinh trước, kinh số 63, nhưng kinh này dài hơn nên gọi là đại kinh.
760. Đại ý Tiểu kinh Mālunkya là gì?
Một lần Đức Thế Tôn giảng pháp tại chùa Kỳ Viên Ngài nêu lên câu hỏi có vị tỳ kheo
nào đã nghe giảng về năm hạ phần kiết sử. Tỳ Kheo Malunkyaputta trả lời là có rồi trình bày năm pháp này: Đức Phật với tâm của mình biết Malunkayputta nói không sai chi pháp nhưng hiểu có phần sai lệch đã chỉ rõ quan điểm của ngoại đạo là những kiết sử này chỉ có mặt khi bộc lộ rõ ràng. Rồi do thỉnh câu của tôn giả Ananda, Bậc Đạo Sư đã giảng rộng ý nghĩa
Là năm phiền não: thân kiến, hoài nghi, giới cấm thủ, dục ái và sân. Bậc thánh tám quả A Na Hàm khi đoạn tận năm hạ phần kiết sử không còn sanh vào các cõi dục giới
762. Tỳ kheo Malunkyaptta đã trả lời thế nào? Va tại
sao Đức Phật có vẻ như khiển trách?
Vị này trả lời không sai về mặt chi pháp:
-- Bạch Thế Tôn, con thọ trì thân kiến là hạ phần kiết sử do
Thế Tôn giảng dạy. Bạch Thế Tôn con thọ trì nghi là hạ phần kiết sử do Thế Tôn
giảng dạy. Bạch Thế Tôn, con thọ trì giới cấm thủ là hạ phần kiết sử do Thế Tôn
giảng dạy. Bạch Thế Tôn, con thọ trì dục tham là hạ phần kiết sử do Thế Tôn giảng
dạy. Bạch Thế Tôn, con thọ trì sân là hạ phần kiết sử do Thế Tôn giảng dạy. Như
vậy, bạch Thế Tôn, con thọ trì năm hạ phần kiết sử do Thế Tôn giảng dạy.
Đức Phật biết Malunkya nhìn vấn đề thế nào nên hỏi lại:
-- Này Malunkyaputta, vì vấn đề gì (hay vì ai) Ông thọ trì
năm hạ phần kiết này do Ta giảng dạy? Này Malunkyaputta, có phải các tu sĩ ngoại
đạo cật vấn Ông với ví dụ này về đứa con nít? Này Malunkyaputta, nếu một đứa
con nít ngây thơ đang nằm ngủ không có tự thân, thời đâu nó có thể khởi lên
thân kiến? Thân kiến tùy miên thật sự sống tiềm tàng trong nó. Này
Malunkyaputta, nếu một đứa con nít ngây thơ, đang nằm ngửa không có các pháp,
thời từ đâu nó có thể khởi lên nghi hoặc đối với các pháp? Nghi tùy miên thật sự
sống tiềm tàng trong nó. Này Malunkyaputta, nếu một đứa con nít ngây thơ đang nằm
ngửa không có giới, thời từ đâu nó có thể khởi lên giới cấm thủ trong các giới?
Giới cấm thủ tùy miên thật sự sống tiềm tàng trong nó. Này Malunkyaputta, nếu một
đứa con nít ngây thơ đang nằm ngửa không có những dục, thời từ đâu nó có thể khởi
lên lòng dục tham trong các dục? Dục tham, tùy miên thật sự sống tiềm tàng
trong nó. Này Malunkyaputta, nếu một đứa con nít ngây thơ đang nằm ngửa không
có các loài hữu tình, thời từ đâu nó có thể khởi lên lòng sân đối với các loài
hữu tình? Sân tùy miên thật sự sống tiềm tàng trong nó. Này Malunkyaputta, có
phải các tu sĩ ngoại đạo cật vấn Ông với ví dụ này về đứa con nít?
563. Sự hiểu biết của Malukya đối với năm hạ phần kiết sử có vấn đề gì?
Theo sớ giải thì cách hiểu của tỳ kheo Malunkya là năm kiết sử chỉ có mặt lúc bộc lộ còn bình thường thì không có. Theo Phật Pháp thì những kiết sử này có mặt dưới ba dạng thức: Tiềm tàng - anusaya ; ngự trị - pariyuṭṭ̣hāna – khi sanh khởi hiện hữu
trong tâm ; và bộc phát - vı̄tikkama – khi thể hiện qua sở hành:
-- Ở đây, này Ananda, có kẻ vô văn phàm phu, không đến yết
kiến các bậc Thánh, không thuần thục pháp các bậc Thánh, không tu tập pháp các
bậc Thánh, không đến yết kiến các bậc Chân nhân, không thuần thục pháp các bậc
Chân nhân, không tu tập pháp các bậc Chân nhân, sống với tâm bị triền phược bởi
thân kiến, bị chi phối bởi thân kiến, và không như thật tuệ tri sự xuất ly thân
kiến đã khởi lên. Thân kiến này của vị ấy kiên cố, không được nhiếp phục, trở
thành một hạ phần kiết sử. Vị ấy sống với tâm bị nghi hoặc triền phược, bị nghi
hoặc chi phối, và không như thật tuệ tri sự xuất ly nghi hoặc đã khởi lên. Nghi
hoặc này của vị ấy kiên cố, không được nhiếp phục, trở thành một hạ phần kiết sử.
Vị ấy sống với tâm bị giới cấm thủ triền phược, bị giới cấm thủ chi phối và
không như thật tuệ tri sự xuất ly giới cấm thủ đã khởi lên. Giới cấm thủ này của
vị ấy kiên cố, không được nhiếp phục, trở thành một hạ phần kiết sử. Vị ấy sống
với tâm bị dục tham triền phược, bị dục tham chi phối và không như thật biết sự
xuất ly dục tham đã khởi lên, dục tham này của vị ấy kiên cố, không được nhiếp
phục, trở thành một hạ phần kiết sử. Vị ấy sống với tâm bị sân triền phược, bị
sân chi phối và không như thật tuệ tri, sự xuất ly sân đã khởi lên. Sân này của
vị ấy kiên cố, không được nhiếp phục, trở thành một hạ phần kiết sử.
Và này Ananda, có vị Ða văn Thánh đệ tử, đến yết kiến các bậc
Thánh, thuần thục pháp các bậc Thánh, tu tập pháp các bậc Thánh, đến yết kiến
các bậc Chân nhân, thuần thục pháp các bậc Chân nhân, tu tập pháp các bậc Chân
nhân, sống với tâm không bị thân kiến triền phược, không bị thân kiến chi phối,
và vị này như thật tuệ tri sự xuất ly dục tham đã khởi lên. Thân kiến này của vị
ấy với tùy miên được đoạn trừ. Vị này sống với tâm không bị nghi hoặc triền phược,
không bị nghi hoặc chi phối, và vị này như thật tuệ tri sự xuất ly nghi hoặc đã
khởi lên. Nghi hoặc này của vị ấy với tùy miên được đoạn trừ. Vị ấy sống với
tâm không bị giới cấm thủ triền phược, không bị giới cấm thủ chi phối và vị này
như thật tuệ tri sự xuất ly giới cấm thủ đã khởi lên, giới cấm thủ của vị ấy với
tùy miên được đoạn trừ. Vị này sống với tâm không bị dục tham triền phược,
không bị dục tham chi phối, và vị này như thật tuệ tri sự xuất ly dục tham đã
khởi lên. Dục tham này của vị ấy với tùy miên được đoạn trừ. Vị này sống với
tâm không bị sân triền phược, không bị sân chi phối, và vị này như thật tuệ tri
sự xuất ly sân đã khởi lên. Sân này của vị ấy với tùy miên được đoạn trừ.
II Thảo Luận: TT Giác Đẳng điều hànhThảo luận 2.Tại sao một người không còn ngả chấp thân kiến mà lại còn dục ái và sân ? - TT Tuệ Siêu
Thảo luận 3. Tại sao mười kiết sử thường được chia làm hai là thượng phần và hạ phần ? - TT Tuệ Siêu
Thảo luận 4. Tại sao chỉ có một số phiền não được gọi là kiết sử ? - TT Pháp Tân
Thảo luận 5. TT Giác Đẳng đúc kết phần thảo luận
Thảo luận 4. Tại sao chỉ có một số phiền não được gọi là kiết sử ? - TT Pháp Tân
Thảo luận 5. TT Giác Đẳng đúc kết phần thảo luận
III Trắc Nghiệm
No comments:
Post a Comment