Lớp Phật Pháp Buddhadhamma: Trung Bộ Kinh - 23. Kinh Gò Mối (Vammika Sutta)

Trung Bộ Kinh - Majjhima Nikaya

Giảng Sư: TT Pháp Tân

GIÁO TRÌNH TRUNG BỘ KINH HƯỚNG DẪN BÀI HỌC NGÀY 15/8/2020

23. Kinh Gò Mối (Vammika Sutta)

Tên kinh lấy từ điểm đầu tiên của ẩn ngữ đó là gò mối ban ngày phun khói, ban đêm chiếu sáng.

Một vị trời nói với tôn giả Kumāra Kassapa ẩn ngữ mang những chỉ điểm của hành trình tu tập. Giống như một người tin phong thuỷ đi tìm cuộc đất tốt (vượng địa) phải biết quan sát thế đất và nhận ra những dấu hiệu của long mạch, ẩn ngữ nầy hàm chứa những điều mới nghe rất lạ và khó hiểu nhưng khi được bạch hỏi Đức Thế Gian Giải thì Ngài chỉ rõ ý nghĩa nằm sau ẩn dụ chính là con đường tu chứng dẫn đến quả vị bất tử.

112. Ẩn ngữ từ Phạm thiên

Tôn giả Kumāra Kassapa nguyên là con nuôi của vua Pasenadi (Ba Tư Nặc). Mẹ ngài là một tỳ kheo ni lúc đi xuất gia không biết mình đã mang thai. Sau những thị phi ngộ nhận cuối cùng sự việc sáng tỏ nên nhà vua nhận nuôi đứa bé sơ sinh. Sau nầy đứa bé xuất gia được biết với tên Kumāra Kassapa. Ẩn ngữ nầy được nói khi vị nầy còn là một bậc thánh hữu học. Nhờ nghe lý giải của kinh từ Đức Phật, tôn giả Kumàra Kassapa y cứ vào đó khai triển tuệ giác chứng đạt quả vị A La Hán. Ngài được Đức Phật xác nhận là một thánh đệ tử đệ nhất biện tài (cittakathikānam)

Theo Sớ giải thì vị trời nói lên ẩn ngữ là một phạm thiên chứng tam quả ở cõi Tịnh Cư Thiên vốn là một pháp lữ đồng tu với tôn giả Kumāra Kassapa thời Đức Thế Tôn Kassapa. Do liên hệ trong quá khứ nên trong kiếp hiện tại vị nầy trợ duyên cho tôn giả trên đường tu tập.

Như vầy tôi nghe.

Một thời Thế Tôn ở Sāvatthī, tại Jetavana, vườn ông Anāthapiṇḍika. Lúc bấy giờ, Tôn giả Kumāra Kassapa trú tại Andhavana. Rồi một vị Thiên, đêm đã gần tàn, với hào quang rực rỡ chiếu sáng toàn thể Andhavana, đến chỗ Tôn giả Kumāra Kassapa ở, sau khi đến, bèn đứng một bên. Sau khi đứng một bên, vị Thiên ấy nói với Tôn giả Kumāra Kassapa:

"Tỷ-kheo, Tỷ-kheo! Gò mối này ban đêm phun khói, ban ngày chiếu sáng.

"Một Bà-la-môn nói như sau: "Này kẻ trí, hãy cầm gươm và đào lên". Người có trí cầm gươm đào lên, thấy một then cửa: "Thưa Tôn giả, một then cửa".

"Vị Bà-la-môn nói: "Này kẻ trí, hãy lấy then cửa lên, cầm gươm đào thêm". Người có trí cầm gươm đào lên, thấy con nhái: "Thưa Tôn giả, một con nhái".

"Vị Bà-la-môn nói: "Này kẻ trí, hãy đem con nhái lên, cầm gươm đào thêm". Người có trí cầm gươm đào lên, thấy con đường hai ngã: "Thưa Tôn giả, một con đường hai ngã".

"Vị Bà-la-môn nói: "Này kẻ trí hãy lấy con đường hai ngã lên, cầm gươm đào thêm". Người có trí cầm gươm đào lên, thấy một đồ lọc sữa: "Thưa Tôn giả, một đồ lọc sữa".

"Vị Bà-la-môn nói: "Hãy lấy đồ lọc sữa lên, cầm gươm đào thêm". Người có trí cầm gươm đào lên, thấy một con rùa: "Thưa Tôn giả, một con rùa".

"Vị Bà-la-môn nói: "Này kẻ trí, hãy lấy con rùa lên, cầm gươm đào thêm". Người có trí cầm gươm đào lên, thấy một con dao phay: "Thưa Tôn giả, một con dao phay".

"Vị Bà-la-môn nói: "Này kẻ trí, hãy lấy con dao phay lên, cầm gươm đào thêm". Người có trí cầm gươm đào lên, thấy một miếng thịt: "Thưa Tôn giả một miếng thịt".

"Vị Bà-la-môn nói: "Này kẻ trí, hãy lấy miếng thịt lên, cầm gươm đào thêm".

Người có trí cầm gươm đào lên, thấy con rắn hổ: "Thưa Tôn giả, con rắn hổ".

"Vị Bà-la-môn nói: "Hãy để con rắn hổ yên, chớ đụng chạm con rắn hổ, hãy đảnh lễ con rắn hổ".

"Này Tỷ-kheo, hãy đến chỗ Thế Tôn ở và hỏi những câu hỏi ấy. Thế Tôn trả lời Tôn giả như thế nào, hãy như vậy thọ trì. Này Tỷ-kheo, Ta không thấy ai trên cõi đời, với chư Thiên, các Ma vương, với Phạm thiên, các chúng Sa-môn và Bà-la-môn, chư Thiên và loài Người có thể hướng tâm để trả lời những câu hỏi ấy, trừ Như Lai, đệ tử Như Lai hay những ai đã được nghe hai vị này".

Vị thiên ấy nói như vậy. Sau khi nói xong như vậy, vị ấy biến mất ở nơi đây.

113. Lời giải mã của Đấng Thế Gian Giải

Ẩn ngữ đó nói đến những điểm lạ lùng mà thoạt nghe như không liên quan gì nhau:

Rồi Tôn giả Kumāra Kassapa, sau khi đêm ấy đã mãn, đến tại chỗ Thế Tôn ở, sau khi đến xong, đảnh lễ Thế Tôn và ngồi xuống một bên. Sau khi ngồi xuống một bên, Tôn giả Kumārakassapa bạch Thế Tôn:

-- Bạch Thế Tôn, đêm nay, một vị Thiên, đêm đã gần tàn, với hào quang rực rỡ chiếu sáng toàn thể Andhavana, đến chỗ con ở, sau khi đến liền đứng một bên. Khi đứng một bên, vị Thiên ấy nói với con: "Tỷ-kheo, Tỷ-kheo! Gò mối này, ban đêm phun khói, ban ngày chiếu sáng. Một vị Bà-la-môn nói như sau: "Này kẻ trí, hãy cầm gươm đào lên". Người có trí cầm gươm, đào lên thấy một then cửa... (như trên)... đệ tử Như Lai hay những ai đã được nghe hai vị này". Bạch Thế Tôn, vị Thiên ấy nói như vậy, nói xong liền biến mất tại chỗ ấy.

Bạch Thế Tôn, gò mối là gì, cái gì phun khói ban đêm, cái gì chiếu sáng ban ngày, ai là Bà-la-môn, ai là người có trí, cái gì là cây gươm, cái gì là đào lên, cái gì là then cửa, cái gì là con nhái, cái gì là con đường hai ngã, cái gì là đồ lọc sữa, cái gì là con rùa, cái gì là con dao phay, cái gì là miếng thịt, cái gì là con rắn hổ?

114. Gò mối là đồng nghĩa với cái thân do bốn đại thành, do cha mẹ sanh, nhờ cơm cháo nuôi dưỡng, vô thường, biến hoại, phấn toái, đoạn tuyệt, hoại diệt

Con người thường đi tìm kho tàng châu báu hoặc những nơi gọi là vượng địa ở phương trời xa xăm nào đó nhưng đối với người tu Phật thì chính bản thân mình chứa đựng thứ vô cùng quý giá cần được quán sát, cần được khám phá.

Nhưng nói về thân thì nên hiểu đó là một giả hợp của tứ đại do nhân do duyên tạo thành và tồn tại. Mặc dù đó là phù du nhưng lại hàm chứa những tiềm năng to lớn dẫn đến cảnh giới bất tử.

--Này Tỷ-kheo, gò mối là đồng nghĩa với cái thân do bốn đại thành, do cha mẹ sanh, nhờ cơm cháo nuôi dưỡng, vô thường, biến hoại, phấn toái, đoạn tuyệt, hoại diệt.

115. Cái gì thuộc về công việc ban ngày, ban đêm suy tầm, suy nghĩ, như vậy là ban đêm phun khói”. Và cái gì sau khi suy tầm, suy tư ban đêm, ban ngày đem ra thực hành, về thân, về lời nói, về ý, như vậy là ban ngày chói sáng.

Ban đêm suy nghĩ, ban ngày hành động đó là sự sống. Sự sống đó sinh động cần được quán sát. Sự hiểu rõ về thân tâm là nền tãng thắp sáng tuệ giác.

Này Tỷ-kheo, cái gì thuộc về công việc ban ngày, ban đêm suy tầm, suy nghĩ, như vậy là ban đêm phun khói.

Này Tỷ-kheo, cái gì sau khi suy tầm, suy tư ban đêm, ban ngày đem ra thực hành, về thân, về lời nói, về ý, như vậy là ban ngày chói sáng.

116. Bà-la-môn là đồng nghĩa với Như Lai, bậc A-la-hán, Chánh Ðẳng Giác. Này Tỷ-kheo, người có trí là đồng nghĩa với Tỷ-kheo hữu học. Này Tỷ-kheo, cái gươm là đồng nghĩa với trí tuệ của bậc Thánh. Này Tỷ-kheo, đào lên là đồng nghĩa với tinh tấn, tinh cần.

Trong văn hoá Ấn, vị Phạm chí hay Bà la môn tiêu biểu cho hình ảnh của bậc hiền trí có khả năng hướng dẫn tinh thần cho người khác. Trong ẩn ngữ nầy chỉ cho Đức Phật; thanh gươm biểu trưng cho sự sắc bén có khả năng chặt đứt các kiết sử chính là trí tuệ; sự đào lên đồng nghĩa với sự tinh tấn nỗ lực tức sức mạnh đi tới tiếp tục và tiếp tục cho tới khi công thành quả mãn.

Này Tỷ-kheo, Bà-la-môn là đồng nghĩa với Như Lai, bậc A-la-hán, Chánh Ðẳng Giác. Này Tỷ-kheo, người có trí là đồng nghĩa với Tỷ-kheo hữu học. Này Tỷ-kheo, cái gươm là đồng nghĩa với trí tuệ của bậc Thánh. Này Tỷ-kheo, đào lên là đồng nghĩa với tinh tấn, tinh cần.

II Thảo Luận: TT Giác Đẳng điều hành

III Trắc Nghiệm

Lớp Phật Pháp Buddhadhamma

Saturday, August 15, 2020

Trung Bộ Kinh - 23. Kinh Gò Mối (Vammika Sutta) - Thứ Bảy, ngày 15 tháng 8, 2020

No comments:

Post a Comment

Chùa Pháp Luân

Lưu trữ