Trung Bộ Kinh - Majjhima Nikaya
Giảng sư: TT Giác Đẳng
GIÁO TRÌNH TRUNG BỘ KINH HƯỚNG DẪN BÀI HỌC NGÀY 30/3/2020
88. Kinh Bāhitika (Bāhitika
sutta)
Bāhitika là tấm vải gởi đến từ xứ Maghadha như một tặng phẩm giữa
các vì vua. Tên kinh lấy từ một chi tiết trong nội dung là tấm vải được vua
Pasenadi cúng dường tôn giả Ananda. Kinh nầy ghi lại cuộc đàm luận giữa vua
Pasenadi và vị thị giả Đức Phật giữa lúc có sự cố một kiều nữ tên Sundarı̄ bị
ngoại đạo dùng để vu cáo Đức Phật bằng cách cho người nầy thường lui tới Kỳ Viên
Tịnh Xá một thời gian rồi giết đi sau đó đem chôn xác gần chùa. Vua Pasenadi ra
lệnh điều tra sự việc. Cuối cùng mọi thứ được đưa ra ánh sáng. Trong cuộc đàm
luận nhà vua đã hỏi về sở hành của Đức Phật. Những gì được tôn giả Ananda trả lời
khiến nhà vua thoả mãn.
933. Cuộc gặp mặt giữa đường.
Như vầy tôi nghe.
Một thời Thế Tôn ở Savatthi, Jetavana, tại tịnh xá ông
Anathapindika (Cấp cô độc).
Rồi Tôn giả Ananda vào buổi sáng đắp y, cầm y bát, đi vào Savatthi
để khất thực. Ði khất thực ở Savatthi xong, sau bữa ăn, trên con đường khất
thực trở về, Tôn giả đi đến lâu đài Pubbarama Migaramatu (Ðông Viên Lộc Mẫu
giảng đường) để nghỉ trưa.
Lúc bấy giờ, vua Pasenadi nước Kosala cưỡi trên con voi
Ekapundarika và đi ra khỏi thành Savatthi trong buổi sáng sớm. Vua Pasenadi
nước Kosala thấy Tôn giả Ananda từ xa đi đến, thấy vậy liền nói với vị đại thần
Sirivaddha:
-- Vị Tôn giả ấy, này Sirivaddha, có phải là Ananda không?
-- Thưa phải, tâu Ðại vương, Tôn giả ấy là Ananda.
Rồi vua Pasenadi nước Kosala nói với một người khác:
-- Này Người kia, hãy đi đến Tôn giả Ananda, sau khi đến, nhân
danh ta cúi đầu đảnh lễ chân Tôn giả Ananda, rồi thưa như sau: "Thưa Tôn
giả, nếu Tôn giả Ananda không có công việc gì phải làm gấp, thưa Tôn giả, mong
Tôn giả hãy vì lòng từ chờ đợi một lát".
-- Thưa vâng, tâu Ðại vương.
Người ấy vâng đáp vua Pasenadi xứ Kosala, đi đến Tôn giả Ananda,
sau khi đến, đảnh lễ Tôn giả Ananda rồi đứng một bên. Ðứng một bên, người ấy
thưa với Tôn giả Ananda:
-- Thưa Tôn giả, vua Pasenadi nước Kosala cúi đầu đảnh lễ chân Tôn
giả Ananda, và thưa như sau: "Thưa Tôn giả, nếu Tôn giả Ananda không có
công việc gì phải làm gấp, thưa Tôn giả, mong Tôn giả hãy vì lòng từ chờ đợi
một lát".
Tôn giả Ananda im lặng nhận lời. Rồi Tôn giả Ananda đi đến bờ sông
Aciravati, sau khi đến, liền ngồi xuống trên chỗ đã đoạn sẵn, dưới một gốc cây.
Rồi vua Pasenadi nước Kosala, cưỡi voi cho đến chỗ nào có thể đi voi được, rồi
xuống voi đi bộ đến chỗ Tôn giả Ananda, sau khi đến, đảnh lễ Tôn giả Ananda rồi
đứng một bên. Ðứng một bên, vua Pasenadi nước Kosala thưa với Tôn giả Ananda:
-- Thưa Tôn giả, ở đây, mong Tôn giả Ananda ngồi trên thảm ngựa.
-- Thôi vừa rồi, Ðại vương, Ðại vương hãy ngồi. Tôi đã ngồi trên
chỗ ngồi của tôi.
934. Câu hỏi về sở hành của Đức Phật
Vua Pasenadi nước Kosala ngồi trên chỗ đã soạn sẵn. Sau khi ngồi,
vua Pasenadi nước Kosala thưa với Tôn giả Ananda:
-- Thưa Tôn giả Ananda, có phải Thế Tôn không làm các thân hành mà
các bậc Sa-môn, Bà-la-môn có trí quở trách?
-- Thưa Ðại vương, Thế Tôn không làm các thân hành mà các bậc
Sa-môn, Bà-la-môn có trí quở trách.
-- Thưa Tôn giả Ananda, có phải Thế Tôn không làm các khẩu hành...
không làm các ý hành mà các bậc Sa-môn, Bà-la-môn có trí quở trách?
-- Thưa Ðại vương, Thế Tôn không làm các khẩu hành, ý hành mà các
bậc Sa-môn, Bà-la-môn có trí quở trách.
-- Thật vi diệu thay, thưa Tôn giả! Thật hy hữu thay, thưa Tôn
giả! Thưa Tôn giả, điều mà tôi không thể nói lên một cách đầy đủ trong một câu
hỏi, đã được Tôn giả Ananda nói lên một cách đầy đủ trong câu trả lời câu hỏi.
Thưa Tôn giả, khi người ngu si, thiếu kinh nghiệm tán thán hay hủy báng những
người khác, mà không chứng nghiệm và suy xét, thì chúng tôi không y cứ vào đấy
và xem như là lõi cây. Nhưng thưa Tôn giả, khi người có trí, có kinh nghiệm tán
thán hay hủy báng những người khác, có chứng nghiệm và suy xét, thì chúng tôi y
cứ vào đấy và xem như là lõi cây.
Nhưng thưa Tôn giả Ananda, thế nào là thân hành mà các vị Sa-môn,
Bà-la-môn có trí quở trách?
-- Thưa Ðại vương, bất cứ thân hành gì bất thiện.
-- Thưa Tôn giả, thế nào là thân hành bất thiện?
-- Thưa Ðại vương, bất cứ thân hành gì có tội.
-- Thưa Tôn giả, thế nào là thân hành có tội?
-- Thưa Ðại vương, bất cứ thân hành gì có hại.
-- Thưa Tôn giả, thế nào là thân hành có hại?
-- Thưa Ðại vương, bất cứ thân hành nào có khổ báo.
-- Thưa Tôn giả, thế nào là thân hành có khổ báo?
-- Thưa Ðại vương, phàm thân hành gì đưa đến tự hại, đưa đến hại
người, đưa đến hại cả hai, từ nơi thân hành ấy, các bất thiện pháp tăng trưởng,
các thiện pháp thối giảm. Thưa Ðại vương, thân hành như vậy bị các Sa-môn,
Bà-la-môn có trí quở trách.
-- Thưa Tôn giả, thế nào là khẩu hành... thế nào là ý hành bị các
Sa-môn, Bà-la-môn có trí quở trách?
-- Thưa Ðại vương, bất cứ ý hành gì bất thiện.
-- Thưa Tôn giả, thế nào là ý hành bất thiện?
-- Thưa Ðại vương, phàm ý hành gì có tội.
-- Thưa Tôn giả, thế nào là ý hành có tội?
-- Thưa Ðại vương, phàm ý hành gì có hại.
-- Thưa Tôn giả, thế nào là ý hành có hại?
-- Thưa Ðại vương, phàm ý hành nào có khổ báo.
-- Thưa Tôn giả, thế nào là ý hành có khổ báo?
-- Thưa Ðại vương, phàm ý hành gì đưa đến tự hại, đưa đến hại
người, đưa đến hại cả hai, từ nơi ý hành ấy các bất thiện pháp tăng trưởng, các
thiện pháp thối giảm. Thưa Ðại vương, ý hành như vậy bị các Sa-môn, Bà-la-môn
có trí quở trách.
-- Thưa Tôn giả Ananda, có phải Thế Tôn tán thán sự đoạn trừ tất
cả bất thiện pháp?
-- Thưa Ðại vương, Như Lai đã đoạn trừ tất cả bất thiện pháp và
thành tựu các thiện pháp.
-- Nhưng thưa Tôn giả Ananda, thế nào là thân hành không bị các
Sa-môn, Bà-la-môn có trí quở trách?
-- Thưa Ðại vương, bất cứ thiện thân hành nào.
-- Thưa Tôn giả, thế nào là thiện thân hành?
-- Thưa Ðại vương, phàm thân hành nào không có tội.
-- Thưa Tôn giả, thế nào là thân hành không có tội?
-- Thưa Ðại vương, phàm thân hành nào không có hại.
-- Thưa Tôn giả, thế nào là thân hành không có hại?
-- Thưa Ðại vương, phàm thân hành nào có lạc báo.
-- Thưa tôn giả, thế nào là thân hành có lạc báo?
-- Thưa Ðại vương, phàm thân hành nào không đưa đến tự hại, không
đưa đến hại người, không đưa đến hại cả hai, từ nơi thân hành ấy, các bất thiện
pháp thối giảm, các thiện pháp tăng trưởng. Thưa Ðại vương, thân hành như vậy
không bị các Sa-môn, Bà-la-môn có trí quở trách.
-- Thưa Tôn giả Ananda, thế nào là khẩu hành... thế nào là ý hành
không bị các Sa-môn, Bà-la-môn có trí quở trách?
-- Thưa Ðại vương, bất cứ thiện ý hành nào.
-- Thưa Tôn giả, thế nào là thiện ý hành?
-- Thưa Ðại vương, phàm ý hành nào không có tội.
-- Thưa Tôn giả, thế nào là ý hành không có tội?
-- Thưa Ðại vương, phàm ý hành nào không có hại.
-- Thưa Tôn giả, thế nào là ý hành không có hại?
-- Thưa Ðại vương, phàm ý hành nào có lạc báo.
-- Thưa Tôn giả, thế nào là ý hành có lạc báo?
-- Thưa Ðại vương, phàm ý hành nào không đưa đến tự hại, không đưa
đến hại người, không đưa đến hại cả hai, từ nơi ý hành ấy, các bất thiện pháp
thối giảm, các thiện pháp tăng trưởng. Thưa Ðại vương, ý hành như vậy không bị
các Sa-môn, Bà-la-môn có trí quở trách.
-- Thưa Tôn giả Ananda, có phải Thế Tôn tán thán sự thành tựu tất
cả thiện pháp?
-- Thưa Ðại vương, Như Lai đã đoạn trừ tất cả bất thiện pháp, và
thành tựu các thiện pháp.
935. Khúc vải batik
-- Thật vi diệu thay, thưa Tôn giả! Thật hy hữu thay, thưa Tôn
giả! Thật khéo nói thay việc này, thưa Tôn giả. Do Tôn giả Ananda mà chúng tôi,
thưa Tôn giả, được hoan hỷ và thỏa mãn với những lời khéo nói của Tôn giả
Ananda. Ðược hoan hỷ và thỏa mãn, thưa Tôn giả, với những lời khéo nói của Tôn
giả Ananda, chúng tôi vui lòng tặng một con voi báu cho Tôn giả Ananda, nếu Tôn
giả Ananda được phép nhận con voi báu. Chúng tôi vui lòng tặng con ngựa báu cho
Tôn giả Ananda, nếu Tôn giả Ananda được phép nhận con ngựa báu. Chúng tôi vui
lòng tặng một làng ân tứ cho Tôn giả Ananda, nếu Tôn giả Ananda được phép nhận
một làng ân tứ. Nhưng thưa Tôn giả, chúng tôi được biết như sau: "Việc này
Tôn giả Ananda không được phép". Thưa Tôn giả, có cuộn vải ngoại hóa này,
được gắn vào trong một cán dù, do vua Ajatasattu, con bà Videhi nước Magadha
gởi cho tôi, dài mười sáu khuỷu tay, rộng tám khuỷu tay. Thưa Toân giả, mong
Tôn giả Ananda vì lòng từ bi nạp thọ cho.
-- Thôi vừa rồi, Ðại vương! Tôi đã đủ ba y.
-- Thưa Tôn giả, sau cơn mưa lớn trên sườn núi, cả Tôn giả và tôi
đã thấy lúc ấy sông Aciravati chảy mạnh, tràn qua hai bên bờ như thế nào. Cũng
vậy, thưa Tôn giả, Tôn giả Ananda có thể làm cho mình ba y, từ nơi tấm vải
ngoại hóa này. Còn ba y cũ, Tôn giả Ananda có thể đem phân phát cho các đồng
Phạm hạnh. Như vậy sự bố thí này của chúng tôi được trôi chảy, như nước lan
tràn qua bờ. Thưa Tôn giả, mong Tôn giả nhận cho tấm vải ngoại hóa này.
Rồi Tôn giả Ananda nhận lấy tấm vải ngoại hóa. Rồi vua Pasenadi
nước Kosala thưa với Tôn giả Ananda:
-- Thưa Tôn giả Ananda, nay chúng tôi phải đi. Chúng tôi có nhiều
công vụ, có nhiều trách nhiệm phải làm.
-- Thưa Ðại vương, nay Ðại vương hãy làm gì Ðại vương nghĩ là hợp
thời.
Rồi vua Pasenadi nước Kosala hoan hỷ, tín thọ lời Tôn giả Ananda
dạy, từ chỗ ngồi đứng dậy, thân bên hữu hướng về ngài, rồi ra đi.
936. Lời khen của Đức Phật
Tôn giả Ananda, sau khi vua Pasenadi nước Kosala ra đi không bao
lâu, liền đi đến Thế Tôn, sau khi đến, đảnh lễ Thế Tôn rồi ngồi xuống một bên.
Ngồi xuống một bên, Tôn giả Ananda tường thuật lên Thế Tôn tất cả cuộc đàm
thoại với vua Pasenadi nước Kosala rồi dâng tấm vải ngoại hóa lên Thế Tôn.
Thế Tôn nói với các Tỷ-kheo:
-- Thật hạnh phúc thay cho vua Pasenadi nước Kosala! Thật tốt đẹp
thay cho vua Pasenadi nước Kosala! Vua đã được yết kiến Tôn giả Ananda và được
cúng dường.
Thế Tôn thuyết giảng như vậy. Các Tỷ-kheo ấy hoan hỷ tín thọ lời
Thế Tôn dạy.
II Thảo Luận: TT Giác Đẳng điều hành
III Trắc NghiệmA. Hạnh nghiệp bất thiện là những gì đa số lên án /
B. Hạnh nghiệp bất thiện là những gì bị những sa môn có trí khiển trách /
C. Hạnh nghiệp bất thiện là những gì các vị tu sĩ lên án /
D. Hạnh nghiệp bất thiện là những gì bị người đời đàm tiếu
TT Tuệ Quyền cho đáp án trắc nghiệm 1: B.
Trắc nghiệm 2. Trong bài kinh nầy khi nói về quả báo khổ của ác nghiệp được hiểu với điều nào sau đây?
A. đưa đến hại bản thân, đưa đến hại người khắc, đưa đến hại cả hai /
B. Từ nơi thân hành ấy, các bất thiện pháp tăng trưởng, các thiện pháp thối giảm /
C. Những gì tạo nên thị phi /
D. Câu A và B đúng
ĐĐ Pháp Tín cho đáp án trắc nghiệm 3 : D
Trắc nghiệm 3. Cuộc đàm luận giữa vua Pasenadi và tôn giả Ananda trong bối cảnh đang có sự hoang mang về một nghi án. Câu hỏi và câu trả lời cho thấy điều nào sau đây?
A. Vua Pasenadi không hồ đồ, vội tin vội bỏ khi xét án /
B. Tôn giả Ananda nói lên sự thật y cứ trên đạo lý chân thận chứ không phân bua, cầu cạnh, hay tỏ ra phiền não /
C. Giữ thái độ bình tâm sáng suốt trước những hoang mang công luận thì mới cho chúng ta cái nhìn chính xác /
D. Cả ba câu trên đều đúng
ĐĐ Nguyên Thông cho đáp án trắc nghiệm 3: D
Trắc nghiệm 4. Ý hành bất thiện trong Phật pháp chỉ cho điều nào sau đây?
A. Giác quan thứ sáu /
B. Tư duy với tham ác, sân ác, tà kiến ác /
C. Ý nằm sau thân nghiệp và khẩu nghiệp /
D. Ba câu trên đều sai
TT Tuệ Quyền cho đáp án trắc nghiệm 4 : D.
TT Giác Đẳng cho đáp án trắc nghiệm 4: B
Trắc nghiệm 5. Sở hành hiền thiện theo Phật pháp liên quan tới điều nào sau đây?:
A. Sở hành nào không có tội /
B. Sở hành nào không có hại /
C. Sở hành nào có lạc báo /
D. Cả ba câu trên đều đúng
ĐĐ Pháp Tín cho đáp án trắc nghiệm 5 : D.
No comments:
Post a Comment